SAMOWOLA BUDOWLANA – DATA JEJ WYKONANIA JEST WAŻNA 

Wiele osób wykonuje roboty budowlane bez podjęcia odpowiednich formalności, co skutkuje powstaniem samowoli budowlanej.

Jednak prawo nie daje nam całkowitej wolności w podejmowaniu decyzji, co do sposobu wykorzystania naszej nieruchomości.

Często zapominamy, że co do zasady podjęcie robót budowlanych wymaga odpowiedniej zgody wydawanej najczęściej w formie decyzji administracyjnej (pozwolenia na budowę) przez odpowiedni organ administracji publicznej.

W przypadku niedopełnienia formalności związanych z prowadzonymi robotami dochodzi najczęściej do samowoli budowlanej, którą należy usunąć lub zalegalizować.

 

SAMOWOLA BUDOWLANA – JAKIE PRAWO STOSOWAĆ

Jednak często jest tak, że samowola powstaje na przestrzeni lat lub powstała bardzo dawno temu. Wówczas w praktyce napotykamy problemy z tym, jakie przepisy stosować do rozbiórki (legalizacji) nielegalnie wzniesionego obiektu budowlanego.

Czy przepisy z daty rozpoczęcia budowy, czy jej zakończenia, czy może rozpoczęcia postępowania legalizacyjnego w nadzorze budowlanym.

Ma to duże znaczenie z uwagi na to, że przepisy związane z samowolą budowlaną* zmieniały się często, a co za tym idzie i konsekwencje nielegalnie podjętych robót.

Na przestrzeni lat były one bardziej lub mniej restrykcyjne.

W ubiegłym wieku obowiązywało kilka aktów prawnych, pod rządami których każdy, kto się decydował na wzniesienie obiektu budowlanego musiał uzyskać stosowne zezwolenie:

• rozporządzenie Prezydenta RP z 1928 roku o prawie budowlanym,
• Prawo budowlane z 1961 roku,
• Prawo budowlane z 1974 roku,
• i obecnie obowiązujące Prawo budowlane z 1994 roku.

LEGALIZACJA SAMOWOLI BUDOWLANEJ – ZNACZENIE MA KIEDY OBIEKT MÓGŁ BYĆ UŻYTKOWANY

Dla określenia, którą ustawę stosować do legalizacji konkretnego obiektu istotnym będzie ustalenie, kiedy obiekt budowlany został  zakończony w taki sposób, który pozwalał na jego korzystanie.

Jeżeli budowę zakończono przed 1 stycznia 1995 roku, to wówczas stosujemy ustawę z 1974 roku (nawet jeżeli obiekt budowlany wzniesiono w latach 60 – tych).

Jeżeli natomiast zakończono budowę po 1 stycznia 1995 roku, to wówczas stosujemy ustawę aktualnie obowiązującą.

Jaka ustawa ma zastosowanie do wzniesionego bez zezwolenia obiektu budowlanego ma o tyle duże znaczenie, że na przestrzeni lat inaczej zostały uregulowane kwestie związane z legalizacją samowoli budowlanej, a w szczególności konsekwencje finansowe wykonania robót budowlanych w warunkach samowoli  budowlanej.

SAMOWOLA BUDOWLANA – OPŁATY / KARY

Opłaty za legalizację obiektu budowlanego na podstawie ustawy obecnie obowiązującej (z 1994 roku) są bardzo duże, a ich wysokość jest uzależniona od kategorii budynku jaki został wzniesiony bez odpowiedniej zgody (np. koszt legalizacji domu jednorodzinnego to 50 tys. zł).

Natomiast na podstawie starszych ustaw kosztów legalizacji nielegalnie wykonanych robót praktycznie nie ma.

W praktyce częstym problemem jest określenie, kiedy nastąpiło zakończenie budowy, ponieważ  to  właśnie zakończenie budowy wskaże, którą ustawę należy stosować, ale o tym już w innym wpisie.

………………………………………….

Od 19 września 2020 roku obowiązywać będzie nowa procedura związana z likwidacją samowoli budowlanej. Wpisy na ten temat znajdziesz tutaj i tutaj.

* jak poradzić sobie z samowolą budowlaną – czytaj tutaj.