Wydanie ostatecznej decyzji o nakazie rozbiórki obiektu budowlanego łączy się z obowiązkiem jego wykonania. Osoba zobowiązana do wykonania decyzji (inwestor, właściciel lub zarządca budynku) powinna niezwłocznie wykonać nałożony obowiązek. Zdarza się jednak często, że ten obowiązek nie jest wykonywany dobrowolnie.
Wówczas organy nadzoru budowlanego mogą stosować środki, które spowodują, że nakaz rozbiórki zostanie jednak wykonany. Jednym z najskuteczniejszych i najcześciej stosowanych środków jest wydanie grzywny w celu przymuszenia. Pisałem już o tej instytucji tutaj, wspomnę jedynie w tym miejscu, że jej wydanie ma na celu przymuszenie zobowiązanego przez nałożenie wysokiej kary finansowej do wykonania nakazu rozbiórki budynku/budowli.
PROBLEMY Z OBLICZENIEM GRZYWNY W CELU PRZYMUSZENIA
W praktyce pojawiają się jednak problemy z obliczaniem grzywny w celu przymuszenia. Może to dotyczyć zarówno kwalifikacji prawnej obiektu, który ma być rozebrany (czy np. jest to budynek, czy też budowla), a ma to znaczenie właśnie w kontekście wysokości grzywny. Spory z nadzorem budowlanym w trakcie prowadzenia egzekucji powstają również na tle obliczenia powierzchni przeznaczonej do rozbiórki, albowiem od jej wielkości będzie zależała również wysokość grzywny.
Prawidłowe obliczenie powierzchni obiektu przeznaczonego do rozbiórki ma duże znaczenie, gdyż jej błędne obliczenie może skutkować uchyleniem postanowienia o nałożeniu grzywny w celu przymuszenia przez organ wyższej instancji lub sąd administracyjny.
CZĘŚCIOWA ROZBIÓRKA OBIEKTU W TRAKCIE EGZEKUCJI SAMOWOLI
Wielu zobowiązanych do wykonania nakazu rozbiórki popełnia błąd myśląc, że rozbiórka jedynie części budynku, który ma być rozebrany spowoduje, że grzywna w celu przymuszenia będzie niższa (że będzie obliczana jedynie w stosunku do części, która nie została rozebrana). Takie działanie (rozbiórka tylko części obiektu) nie ma większego znaczenia dla obliczenia grzywny w celu przymuszenia.
Przyjmuje się bowiem w praktyce, że wysokość grzywny w celu przymuszenia oblicza się w stosunku do obiektu, który został objęty decyzją o nakazie rozbiórki. Zatem nawet rozbiórka części (większej lub mniejszej) obiektu wskazanego w ostatecznej decyzji o nakazie rozbiórki nie będzie miała wpływu na wysokości grzywny w postępowaniu egzekucyjnym. Organ egzekucyjny (nadzór budowlany) będzie nakładał grzywnę na podstawie stanu na dzień wydania decyzji o nakazie rozbiórki, a nie stanu obiektu z dnia wydania postanowienia o nałożeniu grzywny w celu przymuszenia.
POZOSTAŁA CZĘŚĆ BUDYNKU DO ROZBIÓRKI RÓWNIEŻ DO OBLICZENIA
Oczywiście można założyć pewne wyjątki od tej zasady. Może dojść bowiem do sytuacji, że częściowa rozbiórka doprowadzi do zmiany charakteru obiektu objętego egzekwowanym obowiązkiem. Może dojść również do sytuacji, że obowiązek wynikający z nakazu rozbiórki będzie dotyczył obiektu o skomplikowanym charakterze. Obiektu składającego się z kilku niezależnych części – części np. legalnej i nielegalnej, a w tej sytuacji rozbiórka z punktu widzenia technicznego nie będzie możliwa w całości. Rozbiórka bowiem części budynku nielegalnego powodowałaby ingerencję w część legalną, albo zagrażałaby bezpieczeństwu obiektu, który nie jest objęty nakazem rozbiórki.