Od wczoraj obowiązuje specustawa, która w ciągu najbliższych 180 dni daje możliwość projektowania, budowania, przebudowywania i zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego bez zwracania uwagi na przepisy Prawa budowlanego, przepisy o planowaniu przestrzennym, czy też przepisy ustawy o ochronie zabytków.
Prezydent podpisał bowiem specustawę z 2 marca 2020, która z założenia ma zapobiegać, przeciwdziałać i zwalczać koronawirusa COVID-19 (ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych).
Ustawa ta oprócz regulacji nadających m. in. Premierowi i Wojewodom wiele nowych uprawnień, zawiera również przepis związany bezpośrednio z procesem budowlanym (robotami budowlanymi).
Wynika z niego, iż: „Do projektowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych, w tym zmiany sposobu użytkowania, w związku z przeciwdziałaniem COVID-19, nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami”.
W ustawie jest również definicja terminu „przeciwdziałania COVID 19”, która brzmi następująco: „Ilekroć w ustawie jest mowa o „przeciwdziałaniu COVID-19” rozumie się przez to wszelkie czynności związane ze zwalczaniem zakażenia, zapobieganiem rozprzestrzenianiu się, profilaktyką oraz zwalczaniem skutków choroby, o której mowa w ust. 1”.
Przy tak nieostrych przepisach może dochodzić do wielu nadużyć, gdyż tłumacząc wykonanie określonych robót walką z koronawirusem możnaby wykonywać prace budowlane bez stosownych zezwoleń i w oderwaniu od przepisów planistycznych i warunków technicznych.
Specustawa nie zawiera jakichkolwiek zapisów mówiących o tym, co z obiektami budowlanymi, czy też robotami budowlanymi, które zostały wykonane w tym nadzwyczajnym czasie w oderwaniu od reguł zawartych w Prawie budowlanym, czy ustawie o ochronie zabytków.
Przyjąć w tej sytuacji należy, iż jeżeli powstały w celu zwalczania, zapobiegania i profilaktyki w związku z wirusem COVID 19, to nawet po ustaniu obowiązywania specustawy obiekty już powstałe (roboty wykonane) będą mogły pozostać i będą uznane za legalne.
Specustawa określa bowiem jedynie czas obowiązywania przepisów, które wyłączają stosowanie obowiązywania Prawa budowlanego (czyli również aktów wykonawczych do tej ustawy, w tym rozporządzenia o warunkach technicznych), ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym oraz ustawy o ochronie zabytków i opiece na zabytkami – ma to być okres 180 dni.
A zatem podjęcie robót budowlanych związanych z walką z koronawirusem przez najbliższe 180 dni wyłącza stosowanie przepisów regulujących sposób i warunki podjęcia robót budowlanych, czy też zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych.