Rada gminy przez uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (m.p.z.p.) może ingerować w wykonywanie prawa własności, jednak taka ingerencja musi uwzględniać zasadę proporcjonalności i nie może przekraczać granic władztwa planistycznego.
Gmina zatem uchwalając plan miejscowy ma obowiązek wyważyć interes publiczny i interesy prywatne jej mieszkańców.
Jest to trudne, bowiem gmina musi wyważyć interesy obu podmiotów, a sytuacje konfliktowe minimalizować.
W konsekwencji w planie przestrzennym winny zostać zabezpieczone potrzeby wspólnoty lokalnej, jednak w jak najmniejszym stopniu naruszając prawa właścicieli nieruchomości objętych planem.
DZIAŁKA ROLNA A JEJ ZABUDOWA ZAGRODOWA
Sądy administracyjne zwracają uwagę, że ograniczenie prawa zabudowy, co w oczywisty sposób łączy się z wykonywaniem prawa własności, musi mieć charakter uzasadniony i proporcjonalny.
Dotyczy to również działek o przeznaczeniu rolniczym.
Wprowadzenie w planie przestrzennym całkowitego zakazu lokalizacji budynków w ramach zabudowy zagrodowej jest zbyt dalekim ograniczeniem prawa własności.
CAŁKOWITY ZAKAZ ZABUDOWY DZIAŁKI ROLNEJ W M.P.Z.P.
Sąd w Poznaniu w 2022 roku rozstrzygając skargę na miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego uznał jego nieważność właśnie z tego powodu, że całkowity zakaz sytuowania jakichkolwiek obiektów budowlanych na działkach rolnych był zbyt daleko idącą ingerencją w prawo własności.
Sąd podniósł w swoim wyroku, że nie może być kształtowane przeznaczenie gruntu w ten sposób, że dopuszcza się wyłącznie uprawę roślin bez jakiejkolwiek części obszaru, gdzie istniałyby możliwości zabudowy.
PRODUKCJA ROLNA NIE MOŻE BYĆ WYKONYWANA BEZ OBIEKTÓW BUDOWLANYCH
Zwrócić należy w tym miejscu uwagę na fakt, że czymś innym jest całkowity zakaz wznoszenia obiektów budowlanych o określonych parametrach, a czymś innym całkowity zakaz wznoszenia jakichkolwiek budynków.
Efektywne prowadzenie gospodarki rolnej nie jest możliwe bez wznoszenia stosownych urządzeń, czy odpowiednich budynków w racjonalnej odległości od gruntu przeznaczonego pod produkcję rolną.
Dlatego miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego kształtujące przeznaczenie i sposób zagospodarowania nieruchomości nie mogą w sposób całkowicie dowolny pozbawiać rolników możliwości wykonywania prawa własności nieruchomości rolnej poprzez zakaz wznoszenia budynków niezbędnych dla prowadzenia gospodarki rolnej.
Gmina kształtując sposób wykonywania prawa własności poprzez uchwalenie planu musi wziąć pod uwagę również interesy właścicieli, którzy winni mieć możliwość wykonywania swojego prawa zgodnie z przeznaczeniem.
