Ustawa zwana potocznie „tarczą antykryzysową”* zawiesiła i wstrzymała terminy wynikające z przepisów prawa administracyjnego, do których zaliczają się również takie ustawy jak Prawo budowlane, ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym, Prawo geodezyjne, Prawo ochrony środowiska.

Wstrzymanie i zawieszenie terminów dotyczy m.in. czynności, które obywatele mają podjąć przed organem. 

Ustawa bardzo hermetycznym językiem wskazuje** na te czynności, co do których bieg przewidzianych przepisami prawa administracyjnego terminów*** nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu. Dlatego przedstawię je przykładami: 

• Wydział Architektury zobowiązuje inwestora do uzupełnienia braków formalnych wniosku o pozwolenie na budowę w terminie 14 dni pod rygorem wydania decyzji odmawiającej wydania decyzji o pozwoleniu na budowę – termin do dokonania czynności ulega zawieszeniu; 
• Nadzór budowlany wydaje decyzję o nakazie rozbiórki, od której jest 14 dni na złożenie odwołania do organu wyższej instancji – termin na odwołanie ulega zawieszeniu;
• Pozwolenie na budowę wygasa po upływie 3 lat w sytuacji jego nierealizowania – termin ten wydłuża się na czas obowiązywania epidemii lub stanu epidemicznego. 
• Termin na złożenie uwag do wyłożonego plan zagospodarowania przestrzennego również wydłuża się na czas epidemii lub stanu epidemicznego. 

MILCZENIE ORGANU TO NIE ROZSTRZYGNIĘCIE

Pamiętać należy również, że milczenie organu, które w „normalnym” czasie powoduje określone skutki prawne i faktyczne, nie może być traktowane w okresie pandemicznym i epidemii jako zgoda organu na określone działania. 

A zatem zgłoszenie zakończenia robót i milczenie organu nie będzie mogło być traktowane jako milcząca zgoda na przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego. Podobnie rzecz się ma ze zgłoszeniem robót budowlanych i milczeniem organu, czy też zgłoszeniem zamiaru zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego.  

Na szczęście w w/w ustawie znalazł się zapis, który stanowi, iż organ może z urzędu wydać odpowiednie rozstrzygnięcie, np. decyzję w całości uwzględniającą żądanie strony lub uczestnika postępowania, zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu, czy wyrazić stanowisko w sprawie. Będzie to jednak często wymagało dodatkowych czynności ze strony obywateli by „sprowokować” organ do wydania tego typu rozstrzygnięć (np. zaświadczenia o nie  wniesieniu sprzeciwu). 

BRAK TERMINÓW DO WYDANIA DECYZJI

Istotnym jest również to, że ustawa zawiesza również bieg terminów zobowiązujących organy do wydania decyzji administracyjnych. 

Oznacza to tyle, że nawet jeżeli został złożony wniosek o pozwolenie na budowę lub decyzję o warunkach zabudowy, to terminy na wydanie rozstrzygnięć w tych sprawach nie biegną, a organy wydające w tych sprawach decyzje (postanowienia) z tego tytułu nie będą ponosić odpowiedzialności.
W czasie bowiem epidemii przepisów o bezczynności organów oraz o obowiązku organu w zakresie powiadamiania strony o niezałatwieniu sprawy w terminie nie stosuje się. 

Dodatkowo organom prowadzącym postępowanie nie wymierza się kar, grzywien ani nie zasądza się od nich sum pieniężnych na rzecz skarżących za niewydanie rozstrzygnięć w terminach określonych przepisami prawa. 

W konsekwencji zaprzestanie czynności przez sąd lub organ prowadzący odpowiednio postępowanie lub kontrolę w okresie epidemii (stanie epidemicznym) nie daje podstaw do podjęcia działań przeciwko organom lub sądom dotyczącym bezczynności, przewlekłości lub naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. 

CZAS OBOWIĄZYWANIA STANU ZAWIESZENIA 

Warto się zastanowić od kiedy zawieszenie i wstrzymanie terminów obowiązuje. Stan epidemiczny w Polsce obowiązuje od 14 marca 2020 roku, a stan epidemii od 20 marca 2020 roku (po wprowadzeniu stosownych rozporządzeń przez Ministra Zdrowia). Ustawa wprowadzająca zawieszenie terminów weszła natomiast w życie 1 kwietnia 2020 roku.

Mając na uwadze to, iż instytucje państwa (organy, sądy) nie działają w sposób normalny, a intencją ustawodawcy jest zabezpieczenie interesów obywateli, które już przynajmniej od 14 marca 2020 roku mogą być zagrożone, to należałoby interpretować przepisy ustawy zawieszającej i wstrzymującej bieg terminów w taki sposób, iż są one zawieszone i wstrzymane od 14 marca 2020 roku (skutek retroaktywny). 

DATA KOŃCOWA ZAWIESZENIA

Wspomnieć należy również, że datą końcową zawieszenia i wstrzymania terminów będzie wydanie rozporządzenia przez Ministra Zdrowia o zakończeniu stanu epidemii (epidemicznego).  

ZAWIESZENIE LUB WSTRZYMANIE BIEGU TERMINÓW Z MOCY PRAWA

Ustawa wprowadzająca w/w regulacje nie wymaga od zainteresowanego jakichkolwiek czynności, aby terminy uległy zawieszeniu lub wstrzymaniu. Nie biegną one w ogóle od momentu przynajmniej wejścia w życie w/w ustawy (a w sytuacjach istotnych dla obywatela należy podnosić, iż nie biegną od 14 marca 2020 roku).  

Oczywiście czynności przed organami mogą być podejmowane przez zainteresowanych w terminach przewidzianych prawem. Jeżeli zatem ktoś chce i może dokonać czynności w terminach przewidzianych przepisami prawa, to może jej dokonać.

 

 

*Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw

**W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 bieg przewidzianych przepisami prawa administracyjnego terminów:

1.  od zachowania których jest uzależnione udzielenie ochrony prawnej przed sądem lub organem,
2. do dokonania przez stronę czynności kształtujących jej prawa i obowiązki, 
3.  przedawnienia, 
4. których niezachowanie powoduje wygaśnięcie lub zmianę praw rzeczowych oraz roszczeń i wierzytelności, a także popadnięcie w opóźnienie, 
5. zawitych, z niezachowaniem których ustawa wiąże ujemne skutki dla strony, 
6. do dokonania przez podmioty lub jednostki organizacyjne podlegające wpisowi do właściwego rejestru czynności, które powodują obowiązek zgłoszenia do tego rejestru, a także terminów na wykonanie przez te podmioty obowiązków wynikających z przepisów o ich ustroju 

– nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres. 

***W okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu CO- VID bieg terminów procesowych i sądowych w:

1. postępowaniach sądowych, w tym sądowoadministracyjnych,
2. postępowaniach egzekucyjnych,
3. postępowaniach karnych,
4. postępowaniach karnych skarbowych,
5. postępowaniach w sprawach o wykroczenia,
6. postępowaniach administracyjnych,
7. postępowaniach i kontrolach prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa,
8. kontrolach celno-skarbowych,
9. postępowaniach w sprawach, o których mowa w art. 15f ust. 9 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych,
10. innych postępowaniach prowadzonych na podstawie ustaw