Zasadą jest to, że decyzję o pozwoleniu na budowę wydaje się dla zamierzenia budowlanego będącego dopiero w planach.
W praktyce powstaje jednak pytania, czy dla istniejącego już budynku, wybudowanego na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę i odebranego przez nadzór budowlany można wydać decyzję o pozwoleniu na budowę ?
Mogłoby się wydawać, że jest to niemożliwe, albowiem decyzję o pozwoleniu na budowę wydaje się jedynie dla obiektów niezrealizowanych. Jednak w praktyce dochodzi do sytuacji, w których taką decyzje należy wydać i to do obiektów, które zostały zrealizowane właśnie na podstawie pozwolenia na budowę.
Może bowiem dojść do sytuacji, w których decyzja o pozwoleniu na budowę – nawet wiele lat po jej zrealizowaniu zostaje z różnych powodów uchylona lub zostaje stwierdzona jej nieważność.
POZWOLENIE NA BUDOWĘ SKONSUMOWANE, ALE WADLIWE
To może wydawać się dziwne i niezrozumiałe dla wielu, ale przepisy, które regulują zagadnienia związane z procesem inwestycyjnym są tak ukształtowane, że można uzyskać ostateczną decyzję o pozwoleniu na budowę i na jej podstawie w pełni legalnie wykonywać (wykonać) roboty budowlane.
Jednakże z uwagi na to, że pomimo jej ostateczności można taką decyzję zaskarżyć do sądu administracyjnego w celu jej skontrolowania, to sąd dopatrując się naruszenia prawa przy wydawaniu decyzji o pozwoleniu na budowę przez starostę lub wojewodę może takie pozwolenie na budowę uchylić lub stwierdzić jego nieważność nawet po kilku latach od zakończenia inwestycji.
Kiedy do takiej sytuacji może dojść?
Gdy Sąd na przykład dopatrzył się niezgodności pozwolenia na budowę z obowiązującym planem zagospodarowania przestrzennego.
Podobna sytuacja może się zdarzyć, gdy dla przykładu organ administracji publicznej, np. wojewoda stwierdzi nieważność decyzji o pozwoleniu na budowę.
BUDYNEK NIE MOŻE ISTNIEĆ BEZ POZWOLENIA NA BUDOWĘ
Dojść może zatem do sytuacji, w której budynek został wykonany zgodnie z ostateczną decyzją o pozwoleniu na budowę, następnie uzyskał decyzję o pozwoleniu na użytkowanie i przystąpiono do jego użytkowania, a po latach pozwolenie na budowę zostało uchylono lub stwierdzono jego nieważność i w konsekwencji inwestor (właściciel) pozostał bez stosownych dokumentów związanych z budynkiem.
Co istotne dokumentów poświadczających jego legalność.
W takiej sytuacji dla problematycznego obiektu – pozostającego bez pozwolenia na budowę – należy ponownie uzyskać stosowną decyzję !
Wówczas wniosek o pozwolenie na budowę złożony pierwotnie jest niejako rozpatrywany na nowo.
INNE TRYBE DLA RÓŻNYCH SYTUACJI
Na końcu warto również wspomnieć, że obowiązku uzyskania ponownie decyzji o pozwoleniu na budowę nie należy mylić z postępowaniem naprawczym uregulowanym w art. 50 – 51, czy art. 48 Prawa budowlanego.
Odróżnić bowiem należy sytuację, kiedy ktoś przystąpił do realizacji inwestycji bez odpowiedniej zgody lub istotnie odstąpił od zatwierdzonego projektu budowlanego od sytuacji, gdy inwestor realizował i zrealizował inwestycję na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę, która została następnie wyeliminowana z obrotu prawnego.
