Uznanie przez nadzór budowlany obiektu budowlanego (lub jego części) za wykonany nielegalnie zakończyć się może wydaniem decyzji o nakazie rozbiórki. Praktyka pokazuje jednak, że jest z tym sporo problemów. W szczególności ze wskazaniem w decyzji zwierającej taki obowiązek, co dokładnie ma być rozebrane.

PODSTAWA TO PRECYZYJNOŚĆ

Obowiązek wykonania nakazu rozbiórki obiektu budowlanego musi być bardzo precyzyjny. 

Dlatego nadzór budowlany musi w sposób jednoznaczny i dokładny wskazać, co osoba odpowiedzialna za samowolę budowlaną musi unicestwić. 

Ma to znaczenie zarówno dla inwestora (właściciela) obiektu podlegającego rozbiórce, jak i samego nadzoru budowlanego. Decyzja bowiem zobowiązująca do rozbiórki będzie stanowić – w sytuacji, gdy zobowiązany nie wykona jej dobrowolnie – podstawę do wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Postępowanie natomiast egzekucyjne rozpoczyna się od wydania tytułu wykonawczego, który jako obowiązek wskazuje treść decyzji o nakazie rozbiórki. 

W konsekwencji rzetelność nakazu rozbiórki w przyszłości pozwoli (również w postępowaniu egzekucyjnym) uniknąć problemów z interpretacją treści obowiązku i możliwości jego wyegzekwowania. 

Pozwoli uniknąć problemów ze wskazaniem, co, jak i gdzie dokładnie ma być rozebrane.

CO, JAK I GDZIE MA BYĆ ROZEBRANE

Po to, by uniknąć wątpliwości w momencie wykonywania nakazu rozbiórki – bez względu na to, czy jest to dobrowolna rozbiórka, czy też na etapie egzekucji, obowiązek rozbiórki winien zawierać  określenie: (1) robót jakie mają być wykonane; (2) miejsce obiektu podlegającego rozbiórce; (3) co dokładnie ma być wykonane. 

Wskazanie robót jakie mają być wykonane

Jeżeli bowiem został urządzony dla przykładu nielegalny parking przez nawiezienie ziemi, piasku, rozłożenie włókniny i ułożenie geokraty, to decyzja o nakazie rozbiórki winna wymienić te roboty, jako niezbędne do wykonania obowiązku. Decyzja powinna określać, które elementy obiektu mają być rozebrane, a które pozostawione. 

Miejsce posadowienia obiektu, który ma być rozebrany

Oczywistym jest również, że nakaz rozbiórki musi wskazywać dokładne miejsce obiektu, który ma być rozebrany. W tej sytuacji tym minimum będzie wskazanie miejscowości, ulicy, działki lub dokładnie fragmentu działki (jeżeli przedmiot rozbiórki znajduje się jedynie na części działki).

Co ma być unicestwione

W nakazie rozbiórki nie może zabraknąć również określenia tego, co ma być rozebrane. Dla przykładu wskazanie nadbudowy o jedną kondygnację budynku, czy rozbudowy budynku usługowego. Przy skomplikowanych stanach faktycznych, a w szczególności, gdy substancja legalna łączy się z substancją nielegalną niezbędnym jest wręcz przygotowanie rysunków w celu precyzyjnego określenia przedmiotu rozbiórki.  

NIE MOŻNA NAKAZAĆ WIĘCEJ

Obowiązek wskazania precyzyjnego zakresu rozbiórki wynikać będzie już nie tylko z tych przyczyn, które przywołałem wyżej, ale również i z tego powodu, że rozbiórce podlega jedynie substancja nielegalna. Czyli jedynie substancja, która została wykonana niezgodnie z przepisami prawa i która nie została zalegalizowana w trybie do tego przewidzianym (dużym problemem w praktyce jest rozbiórka obiektów, które złożone są z części legalnie wybudowanej i z części nielegalnej).

Część wykonana zgodnie z przepisami prawa nie może  zostać objęta nakazem rozbiórki.